Od 1 lipca 2020 roku stosowana jest nowa matryca stawek VAT, która miała obowiązywać od 1 kwietnia 2020, lecz z uwagi na trudną sytuację epidemiczną, termin ten został przesunięty. Nowe prawo to efekt wejścia w życie przepisów z 1 listopada 2019, a dokładniej ustawy wprowadzającej m.in. nową matrycę stawek VAT oraz Wiążącą Informację Stawkową (WIS).
Nowa matryca stawek VAT 2020 – co oznacza?
Nowa matryca stawek VAT 2020 to przede wszystkim, zmiana klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT, czyli rezygnacja ze stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na poczet: Nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) w dziedzinie towarów, a także obowiązującej od 1 kwietnia 2020 r. - Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w temacie usług.
Ponadto, oznacza to prostszy system stawek VAT. Dzięki niemu stosowanie przepisów dotyczących stawek będzie bardziej przejrzyste i przyjazne. Nowa matryca stawek VAT oznacza również zmianę zawartości załączników nr 3 i 10 do ustawy o VAT, w których znaleźć można towary i usługi opodatkowane według uprzywilejowanych stawek: 5 % i 8 %.
Ministerstwo Finansów opracowało nowe rozporządzenie w sprawie podatku od towarów i usług, które zawiera informacje odnośnie tego co zdrożało, co staniało i dlaczego.
Wiążąca Informacja Stawkowa (WIS) – co to jest?
Wiążąca Informacja Stawkowa zawiera opis towaru albo usługi i ich klasyfikację, czyli: odpowiednio: Nomenklatura scalona (CN) lub Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych (PKOB) – dla towarów, Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU) – dla usług oraz właściwą stawkę podatku VAT (art. 42a ustawy o VAT).
WIS określa klasyfikację towaru według: CN (odpowiedni dział, pozycja, podpozycja lub kod) albo według PKOB (sekcja, dział, grupa lub klasa) albo według PKWiU (dział, grupa, klasa, kategoria, podkategoria lub pozycja), niezbędną do określenia stawki VAT. Poziom dokładności klasyfikacji jest więc zależny od tego, jakim symbolem posługuje się ustawa o VAT (art. 42a pkt 2 ustawy o VAT). Jeśli na przykład ustawa o VAT określa dwucyfrowy numer działu CN, WIS będzie wskazywała taki właśnie dział CN dla towaru.
Nomenklatura scalona nie uwzględnia towarów zwolnionych z VAT (czyli bez wskazania CN) oraz opodatkowanych stawką podstawową. W branży rolniczej chodzi m.in. sznurek do maszyn rolniczych - do którego zastosowanie ma stawka VAT w wysokości 8% - poz. 11 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.
VAT na produkty rolnicze
Wzrośnie stawka VAT na drewno opałowe z 8% na 23%, co oznacza wzrost cen za grupę tego typu produktów. Warto zaznaczyć, że drewno opałowe to drewno o minimalnych wymaganiach jakościowych pochodzące z lasu, ogrodu, sadu oraz pozostałości przemysłu drzewnego, czyli ścinki, wióry, trociny przeznaczone na cele opałowe.
Według informacji przedstawionych na portalu podatkowym: podatki.gov.pl, tak jak dotychczas 8% stawką opodatkowane będą towary i usługi zwykle wykorzystywane w produkcji rolniczej, czyli: zwierzęta gospodarskie, nawozy i środki ochrony roślin, sznurek do maszyn rolniczych. Są też wyjątki. Wszystko zależy od składu konkretnego preparatu – na przykład naturalny środek pielęgnacyjny VAPOR GARD BIO AGRIS na dzień 07 lipca 2020 opodatkowany jest stawką 23% - wcześniej 8%.
Ponadto, z istotnych rzeczy dla rolników warto wymienić fakt, iż od 1 lipca stawka VAT zmieniła się z 8% na 23% na środki przeznaczone do zwalczania gryzoni, much itp.
VAT na produkty rolnicze – czasowa obniżka stawek w 2022 roku
Ustawa z 13 stycznia 2022 roku o zmianie ustawy podatku od towarów i usług tymczasowo - od 1 luty 2022r. do 31 lipca 2022r. - obniża stawkę VAT nana m.in. nawozy, środki ochrony roślin, żywność, paliwa silnikowe oraz gaz ziemny.
Tymczasowe stawki VAT obowiązujące w rolnictwie w 2022 roku:
- nawozy, środki ochrony roślin, ziemię ogrodniczą i inne środki wspomagające produkcję rolniczą (takie jak: środki poprawiające właściwości gleby, stymulatory wzrostu oraz niektóre podłoża do upraw) – obniżka z 8% do 0%;
- żywność – obniżka z 5% do 0%;
- paliwa silnikowe, czyli: olej napędowy, biokomponenty stanowiące samoistne paliwa, benzynę silnikową, gaz skroplony LPG – obniżka z 23% do 8%;
- gaz ziemny – obniżka do stawki 0%;
- energia elektryczna i cieplna – do stawki 5%.
System ryczałtowy dla rolników – nowy zakres
Nowe przepisy zwiększają katalog produktów rolnych i uproszczają regulację, a mianowicie produkty rolne to teraz wszystkie (a nie jak do tej pory tylko wybrane) towary pochodzące z działalności rolniczej rolnika ryczałtowego a także towary wytwarzane w sposób inny niż przemysłowy. Zmiany te obejmują też rozliczenie od rolnika ryczałtowego, czyli fakturę VAT RR.
Faktura VAT RR – kto wystawia: dostawca czy nabywca?
Nabycie produktów rolnych przez przedsiębiorcę musi być odpowiednio udokumentowane poprzez wystawienie faktury VAT RR. Z tym że nie wystawia jej rolnik, ale nabywca towaru. Według przepisów bowiem to przedsiębiorca odbierający produkty od rolnika ryczałtowego powinien wystawić fakturę potwierdzającą zakup. Dokument ten wystawiany jest w dwóch egzemplarzach, oryginał dostarczany jest dostawcy tj. rolnikowi.
Innymi słowy, faktura VAT RR to dokument, który wystawia czynny podatnik VAT, nabywający produkty rolne lub usługi rolnicze od Rolnika Ryczałtowego.
Faktura VAT RR a czasowa obniżka stawek VAT
W wyniku czasowej obniżki VAT nie zmieniają się stawki zwrotu ryczałtu podatku VAT dla rolników ryczałtowych. Rolnicy ryczałtowi będą nadal (na tych zasadach) otrzymywać należności za sprzedane produkty. Tak jak wcześniej, faktura RR stawka VAT 2022 wynosi 7%.
Co więcej, zerowa stawka VAT może być korzystna dla rolników ryczałtowych – podatek nie będzie dodatkowo powiększał ceny.
*Artykuł edytowany w dniu 04.02.2022 r.
*Niniejszy artykuł nie jest poradą prawną ani podatkową i nie powinien być tak traktowany, a prezentowane treści mogą ulec przedawnieniu.