Nawożenie rzepaku azotem wiosną

Nawożenie rzepaku wiosną to jedno z kluczowych działań agrotechnicznych, które decyduje o jakości plonu i kondycji roślin. Zastanawiając się, jaki nawóz na rzepak wiosną wybrać, warto pamiętać, że rzepak, zwłaszcza w uprawie ozimej, ma wysokie zapotrzebowanie na azot. Pierwiastek ten bowiem odgrywa fundamentalną rolę w procesach wzrostu, rozwoju oraz kształtowania się plonów. Nawożenie rzepaku azotem wiosną, jeżeli jest przeprowadzone prawidłowo, może znacząco podnieść plony, jednak jego nadmiar  w połączeniu z niedoborem boru, może prowadzić do problemów, takich jak wyleganie roślin, choroby czy obniżenie jakości plonu. Zatem decyzja  „z azotem czy bez?” wymaga uwzględnienia szeregu czynników, takich jak stan gleby, faza rozwoju roślin oraz przewidywana pogoda. 

Spis treści:

Zapotrzebowanie rzepaku na azot wiosną

Rzepak, jako roślina oleista, ma duże zapotrzebowanie na azot, zwłaszcza w okresie intensywnego wzrostu, który przypada na wiosnę. Azot wpływa na rozwój części nadziemnych rośliny, budowę tkanek roślinnych oraz syntezę białek, które są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania rośliny. Dobre zaopatrzenie rośliny w azot w fazie wiosennego wzrostu pozwala na intensywniejszą fotosyntezę i lepszy rozwój roślin. Właściwie dawkujemy azot, ponieważ nadmiar może prowadzić do nadmiernego wzrostu części nadziemnych i wylegania, a także zwiększonego ryzyka infekcji grzybowych.

Zapotrzebowanie rzepaku na azot wiosną wzrasta, gdy rośliny przechodzą do fazy intensywnego wzrostu, zaczynają się kształtować pąki kwiatowe i rośliny przygotowują się do fazy kwitnienia. Z tego powodu nawożenie azotowe powinno być dostosowane do tempa wzrostu roślin oraz do obecnego stanu gleby.

Jaki nawóz pod rzepak na wiosnę?

Rzepak w pełni kształtuje swój plon w okresie wiosennym, dlatego dobór odpowiedniego nawożenia w tym czasie ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wysokich plonów. Wiosenne nawożenie powinno uwzględniać przede wszystkim potrzeby rośliny na azot, magnez, siarkę oraz mikroelementy. Warto zadbać o odpowiednią proporcję nawozów azotowych, fosforowych i potasowych, a także nawozów dostarczających mikroelementy.

Azot w rzepaku na wiosnę

Azot jest jednym z najważniejszych składników pokarmowych dla rzepaku, wspomagającym jego wzrost oraz formowanie plonu. Rzepak ma szczególne zapotrzebowanie na ten pierwiastek, zwłaszcza w fazie wegetacji. Nawożenie rzepaku ozimego wiosną należy przeprowadzać w dwóch dawkach doglebowych - pierwsza dawka powinna zostać zastosowana w momencie rozpoczęcia wiosennej wegetacji, a druga po około 2-3 tygodniach. Optymalny podział dawki to 60% w pierwszym etapie i 40% w drugim. W przypadku wystąpienia wiosennej suszy warto rozważyć zwiększenie dawki pierwszej.

Istotne jest, aby nie przekroczyć zalecanych dawek nawozów azotowych, ponieważ nadmiar azotu może prowadzić do problemów z wyleganiem roślin, obniżeniem odporności na choroby oraz pogorszeniem jakości plonu.

 

Tabela 1: Przykładowe nawozy na rzepak wiosną

Nawóz

Zawartość azotu (%)

Uwagi

Saletra amonowa (NH₄NO₃)

34%

Nawóz szybko przyswajalny, idealny na wiosnę.

Mocznik (CO(NH₂)₂)

46%

Nawóz organiczny, stosowany w późniejszym okresie wiosny.

Saletra wapniowa (Ca(NO₃)₂)

27-28%

Oprócz azotu zawiera wapń, poprawiający strukturę gleby.

 

Magnez i siarka - nawozy magnezowo-siarkowe

Magnez oraz siarka odgrywają istotną rolę w prawidłowym rozwoju rzepaku. Magnez wspomaga fotosyntezę, a siarka jest niezbędna do syntez białek i tłuszczy. Zastosowanie nawozów magnezowo-siarkowych pomaga w uzyskaniu zdrowych roślin, a także wspomaga ich odporność na stresy środowiskowe.

 

Tabela 2: Przykładowe nawozy magnezowo-siarkowe do rzepaku 

Nawóz

Zawartość magnezu (%)

Zawartość

Siarki (%)

Uwagi

Siarczan amonu (NH₄)₂SO₄

0%

24%

Zawiera azot i siarkę, polecany dla roślin oleistych.

Siarczan magnezu (MgSO₄)

16%

0%

Nawóz magnezowy, wspomaga fotosyntezę.

Saletrosan

zawartość zmienna

zawartość zmienna

Nawóz łączący azot, magnez i siarkę.

 

Nawozy fosforowe i potasowe

Fosfor i potas są niezbędne w początkowej fazie wzrostu rzepaku. Fosfor wspomaga rozwój systemu korzeniowego, a potas zwiększa odporność na choroby i stresy abiotyczne.  Ze względu ma słabe przezimowanie Nawozy fosforowe i potasowe najlepiej stosować  na początku wegetacji. 

 

Tabela 3: Przykładowe nawozy fosforowe i potasowe do rzepaku 

Nawóz

Zawartość fosforu (%)

Zawartość potasu (%)

Uwagi

Potashplus 600kg ICL

0%

37%

Naturalny minerał dostarczający cztery kluczowe składniki odżywcze, o niskiej zawartości chlorków i neutralnym pH.

Superfosfat

18-20%

0%

Nawóz fosforowy w formie rozpuszczalnej, polecany na wiosnę.

Korn Kali

0%

40%

Nawóz potasowy, zwiększa odporność roślin na choroby.

 

Dokarmianie dolistne – mikroelementy

Dokarmianie dolistne to metoda, która zapewnia szybkie dostarczenie mikroelementów, takich jak bor, mangan, molibden, fosfor czy potas, które są trudniejsze do przyswojenia w niskich temperaturach. Dokarmianie dolistne poprawia jakość plonów i wspomaga procesy metaboliczne roślin, lecz nie zastępuje nawożenia doglebowego. 

 

Tabela 4: Przykładowe nawozy dolistne do rzepaku

Nawóz

Mikroelementy

Uwagi

Fortis Bor + Molibden + Algi

Bor, molibden, algi

Wspomaga kwitnienie i odporność na stres.

YaraVita Brassitrel Pro

Bor, mangan, molibden

Poprawia jakość plonów, wspomaga rozwój roślin i metabolizm azotu.

 

Kiedy ograniczyć nawożenie azotem rzepaku?

Nadmiar azotu w nawożeniu rzepaku może prowadzić do wielu problemów. Zbyt wysoka dawka azotu przyspiesza wzrost części nadziemnych rośliny, co może powodować wyleganie roślin oraz obniżenie ich odporności na choroby. Ponadto, duża ilość azotu sprawia, że roślina może nieprzyzwoicie szybko rosnąć, a jej korzenie mogą nie mieć wystarczającej siły do pobierania składników z gleby.

W przypadku, gdy gleba jest już dobrze zaopatrzona w azot, lub w ubiegłym sezonie stosowano wysokie dawki nawozów azotowych, nawożenie należy ograniczyć. Zaleca się także stosowanie nawozów organicznych lub obornika, które w naturalny sposób dostarczają azotu do gleby w dłuższym okresie czasu. W celu ograniczenia dawek azotu warto stosować nawozy, które absorbują azot z atmosfery dla roślin np. Fortis BacN Leaf 1L Smp Agro.

 

Wiosenne nawożenie rzepaku to jeden z kluczowych zabiegów agrotechnicznych, mających bezpośredni wpływ na plon i kondycję roślin. Azot odgrywa tu fundamentalną rolę, ale jego dawkę należy dostosować do zasobności gleby, fazy rozwojowej rzepaku oraz warunków pogodowych. Nadmiar może prowadzić do wylegania, zwiększonej podatności na choroby i obniżenia jakości nasion. Dlatego warto dokładnie przemyśleć, jakie nawozy pod rzepak na wiosnę zastosować. Oprócz azotu roślina potrzebuje fosforu i potasu, które wspierają rozwój systemu korzeniowego, magnezu ułatwiającego przyswajanie składników odżywczych oraz mikroelementów niezbędnych do prawidłowego kwitnienia i dojrzewania. Właściwie dobrane nawożenie, dostosowane do warunków polowych, to podstawa zdrowych roślin i wysokich plonów.

 

Najczęściej zadawane pytania o wiosenne nawożenie rzepaku

Ile azotu na start w rzepak wiosną?

➝ Na start wiosną, przy nawożeniu rzepaku, zazwyczaj stosuje się około 30-40 kg N/ha. Jest to optymalna dawka, która wspomaga rośliny w pierwszym okresie wegetacji, tuż po przezimowaniu. Ta ilość azotu pozwala rzepakowi na przywrócenie sił po zimie i stymuluje intensywny wzrost wiosenny. Dawka ta wspiera także krzewienie roślin i rozwój systemu korzeniowego. Oczywiście, dawkę tę należy dostosować do kondycji gleby oraz wyników analizy gleby, ponieważ w przypadku gleb ubogich w azot lub po wcześniejszym nawożeniu organicznym można nieco skorygować tę ilość.

Kiedy druga dawka azotu na rzepak?

➝ Druga dawka azotu powinna zostać zastosowana w momencie, kiedy rzepak osiągnie fazę 6-8 liści lub zacznie przechodzić w fazę przedkwitnienia. W praktyce oznacza to, że druga aplikacja azotu przypada na okres od końca marca do początku kwietnia, w zależności od warunków pogodowych. Zwykle w tej fazie dawka azotu wynosi około 30-50 kg N/ha. Jest to czas, kiedy rzepak intensywnie rośnie, a nawożenie w tym momencie wspiera rozwój pąków kwiatowych i dalszy wzrost części nadziemnych rośliny. Ważne jest, by nie przekroczyć tej dawki, aby uniknąć nadmiernego wzrostu roślin, co mogłoby skutkować ich wyleganiem i osłabieniem odporności na choroby.