Mączniak prawdziwy i rzekomy - zwalczanie

Mączniak prawdziwy i mączniak rzekomy to często spotykane choroby grzybowe roślin porażające szerokie spektrum roślin. Grzyby te nie oszczędzają nawet pospolitych chwastów. W niniejszym artykule skoncentrujemy się na omówieniu wpływu mączniaka na uprawy warzyw oraz sposobach jego zwalczania.

Jakie warzywa najczęściej atakują mączniaki?

Choroby grzybowe, szczególnie mączniaki, są częstym problemem, z którym borykają się rolnicy, niezależnie od pogody. Atakują one liście, kwiaty, łodygi, pąki i owoce roślin. Jeśli chodzi o warzywa - najczęściej pojawiają się na ogórkach, cukinii, pomidorach, cebuli i sałacie.

Różnica między mączniakiem rzekomym a prawdziwym

Mączniaki to choroby, które powodują powstawanie charakterystycznego, mączystego nalotu. Jednak w przypadku mączniaka prawdziwego, nalot jest gęstszy i ma barwę białawą lub szarą. Istotne jest również miejsce występowania tych objawów. W przypadku mączniaka prawdziwego nalot pojawia się na górnej stronie liści, podczas gdy u mączniaka rzekomego jest to dolna strona liści. Po tym najłatwiej rozpoznać obie choroby. Ponadto, nalot wywołany przez mączniaka prawdziwego występuje również przy suchej pogodzie i jest bardzo trudny do starcia z powierzchni liścia, mączniaka rzekomego z łatwością można zetrzeć palcem z dolnej strony blaszki liściowej lub innych organów. Choroby mają też inne podłoże. Mączniak prawdziwy jest wywoływany przez grzyby, a rzekomy przez organizmy grzybopodobne.

 

Jak wygląda mączniak?

Mączniak prawdziwy

Mączniak rzekomy

  • występuje na powierzchni rośliny

  • biały, mączysty nalot grzybni

  • trudny do starcia z powierzchni liści

  • występuje na spodzie liści

  • grzybnia koloru białego na spodzie liści, a na górnej stronie blaszki liściowej żółte przebarwienia

  • nalot z łatwością można zetrzeć palcem z liści 

Mączniak prawdziwy – choroba występująca w czasie suszy

Mączniak prawdziwy, wywołany przez grzyby z rodzaju mączniakowców (Erysiphales), najczęściej rozwija się przy suchej, dobrej pogodzie, przy wysokich temperaturach i braku opadów. Objawy to biały, mączysty nalot na liściach, łodygach, kwiatach i owocach. Częściej infekują rośliny rosnące w zacienionych miejscach niż te, które rosną w pełnym słońcu. 

Skutki porażenia roślin przez mączniaka prawdziwego

Jeśli mączniak prawdziwy zaatakuje rośliny, konieczna jest szybka reakcja, aby uniknąć poważniejszych problemów. Zaniedbanie może prowadzić do dużych strat w uprawach. Skutki mogą obejmować niższe plony warzyw, które nie nadają się do spożycia, przechowywania czy przetwarzania. 

Zwalczanie mączniaka prawdziwego

Można podjąć działania profilaktyczne, aby zapobiec pojawieniu się mączniaka na roślinie i uniknąć jej porażenia. Jak powszechnie wiadomo - lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego wczesną wiosną warto sięgnąć po prewencyjny naturalny oprysk na mączniaka. W tym miejscu warto zaznaczyć, że zwalczanie jakichkolwiek chorób na roślinach sadowniczych i warzywnych już po zawiązaniu owoców wiąże się z zachowaniem okresu karencji.  

Ekologiczne preparaty na oprysk na mączniaka prawdziwego

Ekologiczne preparaty mogą być skuteczną alternatywą dla środków chemicznych w zwalczaniu mączniaka prawdziwego, zapewniając ochronę roślin przy minimalnym oddziaływaniu na środowisko.

1. Siarkol 800 SC

Siarkol 800 SC  to preparat zawierający siarkę, stosowany w uprawach ekologicznych na roślinach ozdobnych, sadach i warzywnikach. Ma krótki okres karencji (7 dni).

2. Gnojówka z pokrzywy

Możemy ją przygotować samodzielnie lub zakupić gotowy preparat Pokrzywa Agropak, w pełni naturalny i bez chemicznych dodatków.

3. Ekstrakt z Grejpfruta Biosept Active

Ekstrakt z grejpfruta Biosept Active można stosować zarówno do oprysków jak i podlewania. Zaletą jest to, że można go stosować na każdym etapie rozwoju roślin, nawet warzyw.

Profesjonalnie preparaty na mączniaka prawdziwego

Walka z grzybami polega na dobraniu właściwego preparatu, który jest dostosowany do konkretnego gatunku rośliny, na której wystąpił problem, a nie do samego grzyba. Jest to spowodowane zróżnicowaną systematyką mączniakowców, gdzie jeden gatunek grzyba może atakować jedną grupę roślin, podczas gdy inny gatunek inny rodzaj roślin.

Preparatami pomocnymi w tej walce będą m.in.: Amistar 250 SC (azoksystrobina) można stosować w uprawie np. cebuli, sałaty, Switch 62,5 WG (cyprodynil i fludioksonil) - do ochrony np. pomidorów i wielu roślin sadowniczych, Topas 100 EC (penkonazol) pomoże w walce z mączniakiem prawdziwym, gdy ten zaatakuje ogórki czy winorośle, Scorpion 325 SC (azoksystrobina i difenokonazol) będzie odpowiedni podczas zwalczania mączniaka w uprawie pomidora lub ogórka.

Mączniak prawdziwy na poszczególnych warzywach

Preparatów zwalczających mączniaka  prawdziwego jest sporo. Jest to związane z tym, że wiele substancji czynnych zwalcza tę chorobę w różnych warzywach. Są to m.in.: azoksystrobina, cyprodynil, fludioksonil, penkonazol, difenokonazol czy metrafenon.

Mączniak prawdziwy na ogórkach

  • objawy: biały, mączysty nalot na górnej stronie liści.

  • zwalczanie i zwalczanie: stosowanie oprysków fungicydowych, takimi preparatami jak Amistar 250 SC lub Dagonis Basf.

Mączniak prawdziwy na pomidorach

  • objawy: biały nalot na liściach, łodygach i owocach.

  • zwalczanie i zapobieganie: stosowanie fungicydów, takich jak Topas 100 EC lub Scorpion 325 SC.

Mączniak prawdziwy na cebuli

  • objawy: białe plamy na liściach, które mogą stopniowo rozprzestrzeniać się na całą roślinę.

  • zwalczanie i zapobieganie: usuwanie porażonych części roślin, regularne wietrzenie i stosowanie fungicydów, np. Amistar 250 SC.

Mączniak prawdziwy na cukinii

  • objawy: biały nalot na liściach, łodygach i owocach.

  • zwalczanie i zapobieganie: stosowanie fungicydów, takich jak Vivando Basf lub Switch 62,5 WG.

Mączniak w cukinii

Mączniak rzekomy – choroba grzybowa po deszczu

Mączniak rzekomy, wywołany przez grzyb Peronospora brassicae, rozwija się w warunkach wysokiej wilgotności i umiarkowanych temperatur. Objawy to żółte plamy na liściach, które stopniowo powiększają się i pokrywają mączystym nalotem na dolnej stronie liści.

Skutki porażenia roślin przez mączniaka rzekomego

Skutki ataku mączniaka rzekomego są widoczne szybko - liście żółkną i opadają w środku sezonu wegetacyjnego, a ich górna powierzchnia ulega uszkodzeniu. W przypadku sałaty najpierw porażeniu ulega podstawa rośliny, co powoduje jej przewrócenie. Atak na owoce powoduje wczesne czerwienienie, kurczenie się i obumieranie.

Zwalczanie mączniaka rzekomego

Najlepszym podejściem  przy zwalczaniu mączniaka rzekomego są opryski zapobiegawcze. Spowodowane jest to tym, że pozbycie się grzyba nie jest łatwe. Jest to po części spowodowane tym, że skutecznych preparatów na tę chorobę jest stosunkowo niewiele. Mączniak rzekomy – zwalczanie to przede wszystkim  opryski zapobiegawcze preparatami naturalnymi lub z takim substancjami jak propamokarb czy azoksystrobina, mandipropamid, dimetomorf z piraklostrobiną czy metiram.

Pamiętajmy o tym, żeby zawsze przeczytać etykietę środka. Każdy preparat nawet z tą samą substancją działa inaczej na różnych roślinach.   

Skuteczne i ekologiczne preparaty na mączniaka rzekomego

1. Miedzian Extra 350 SC

Miedzian Extra 350 SC  to preparat zawierający miedź, stosowany w uprawach ekologicznych do prewencyjnego opryskiwania roślin przed infekcją mączniakiem rzekomym.

2. Polyversum WP

Biopreparat Polyversum WP zawiera żywe grzyby antagonistyczne, stosowany w uprawach ekologicznych do zwalczania mączniaka rzekomego poprzez konkurencję z patogenem.

Profesjonalne opryski na mącznika rzekomego

Ze względu na to, że mączniaki rzekome nie są spowodowane przez grzyby, nie wszystkie środki grzybobójcze są skuteczne w ich zwalczaniu. Warto postawić na sprawdzone środki ochrony roślin takie jak: Amistar 250 SC, Revus 250 SC, oraz Proplant 722 SL.

Mączniak rzekomy na poszczególnych warzywach

Mączniak rzekomy to częsty problem w uprawach warzywniczych, dotykający m.in. ogórka, cebuli i sałaty. Charakteryzuje się żółtymi lub czerwonymi plamami na liściach oraz mączystym nalotem. Zrozumienie objawów i sposobów zwalczania jest kluczowe dla utrzymania zdrowych plonów.

Mączniak rzekomy ogórka 

  • objawy: żółte lub czerwone plamy na liściach, które mogą stopniowo czernieć; mączysty nalot na spodniej stronie liści.

  • zwalczanie i zapobieganie: stosowanie fungicydów, takich jak Orvego 525 SC, Infinito 687,5 SC, Cabrio Duo 112 EC lub Proplant 722 SL.

Mączniak rzekomy cebuli

  • objawy: bladozielone lub jasne przebarwienia na liściach i kwiatostanach, które stopniowo powiększają się; grzybnia może przybrać fioletowy lub szary odcień. Pędy kwiatowe cebuli łamią się, a liście zasychają i obumierają.

  • zwalczanie i zapobieganie: usuwanie porażonych części roślin, stosowanie fungicydów, np. Infinito 687,5 SC, Cabrio Duo 112 EC,  Miedzian 50 WP, Miedzian Extra 350 SC lub Polyram 70 WG.

Mączniak rzekomy sałaty

  • objawy: Początkowo niewielkie czerwone lub żółte plamy na liściach, które stopniowo powiększają się i mogą prowadzić do zamierania rośliny.

  • zwalczanie i zapobieganie: Regularne opryskiwanie fungicydami, takimi jak Scorpion 325 SC , Revus 250 SC, Cabrio Duo 112 EC czy Proplant 722 SL oraz stosowanie środków ekologicznych, np. Polyversum WP.

Jak zapobiegać mączniakowi?

W przypadku chorób grzybowych roślin zawsze korzystniej jest działać prewencyjnie niż zwalczać. Z pomocą przychodzą zabiegi preparatami, które w swoim składzie mają proste, ale skuteczne substancje aktywne jak siarka czy miedź. 

Ponadto, trzeba przestrzegać kilku zasad mających na celu ograniczenie wystąpienia patogenu. Przedstawiamy je w poniższej tabeli.

 

Jak chronić się przed mączniakiem?

    • zachowanie czystości w uprawie, usuwanie resztek po cięciu czy zbiorach.

    • racjonalne nawożenie bez nadmiernych dawek azotu, co zmniejsza podatność roślin na stres i choroby.

    • regularne usuwanie porażonych części roślin.

    • uprawy powinny być zakładane w miejscach przewiewnych, warto unikać nadmiernego zagęszczenia.

    • profilaktyczne stosowanie środków ochrony, zwłaszcza po wystąpieniu mączniaka w poprzednim sezonie (preparaty biologiczne oraz środki na bazie miedzi i siarki).