Współczesne rolnictwo dąży do optymalizacji. Wykonywanie mniejszej ilości oprysków wiąże się w końcu nie tylko z oszczędnością czasu, paliwa oraz wygodą, ale także nie obciąża tak bardzo samych roślin. Możliwe jest mieszanie ze sobą poszczególnych agrochemikaliów, ale jednocześnie warto wiedzieć, jakie substancje nadają się do łączenia, a które nie. Nawet jeśli oprysk zostanie przeprowadzony w optymalnych do tego warunkach, ale sama ciecz robocza będzie przygotowana niepoprawnie, można nieumyślnie spowodować straty w jakości oraz ilości plonu.
|
Spis treści: |
W rolnictwie często zderzamy się z olbrzymim nawarstwieniem robót – na przykład z jednoczesnym zwalczaniem różnych patogenów, dokarmianiem nalistnym makro i mikroelementami bądź regulacją.
Wówczas zastanawiamy się, czy wszystko zdążymy zrobić. Nie wspominając o tym, że trzy, a czasami cztery wjazdy na pole to niemałe koszty. Stajemy więc przed dylematem mieszać czy nie mieszać, a jak mieszać to co i z czym, tak aby nie stworzyć mieszaniny, która mogłaby w jakiś sposób uszkodzić rośliny lub w której mogłoby się w zbiorniku jakieś osady, kłaczki, galareta uniemożliwiające wykonanie zabiegu poprzez zatykanie sitek i dysz.
Najczęściej zadawanymi pytaniami w kontekście mieszania środków ochrony roślin jest to odnośnie stosowania preparatów grzybobójczych ze środkami owadobójczymi. Jak to zatem jest, czy można mieszać środek owadobójczy z grzybobójczym? W tym aspekcie warto poznać stan prawny i stanowisko IOR.
Rozporządzenie Nr 1107/2009 Art. 55
„Środki ochrony roślin muszą być stosowane właściwie. Właściwe stosowanie obejmuje stosowanie zasad dobrej praktyki ochrony roślin i spełnianie warunków ustanowionych zgodnie z art. 31 i podanymi w etykietach. Musi być ono również zgodne z przepisami dyrektywy 2009/128/WE, , a w szczególności z ogólnymi zasadami integrowanej ochrony roślin (…)”
Instytut Ochrony Roślin wręcz zaleca stosowanie mieszanin. W końcu współczesne rolnictwo opiera się na zintegrowanej ochronie roślin. Skupia się przede wszystkim na profilaktyce, która pozwala na późniejsze ograniczenie liczby i charakteru zabiegów ochrony roślin. Idąc tym tokiem myślenia, mniejsza liczba zabiegów, zwiększona ich efektywność oraz ograniczenie negatywnego wpływu na zdrowie ludzi zwierząt i środowiska naturalnego to m.in. jedne z elementów zintegrowanej ochronie roślin.
Łączenie agrochemikaliów nie jest więc sprzeczne z prawem – chyba, że etykieta zawiera wyraźny zakaz, ale odpowiedzialność spoczywa na stosującym łączenie agrochemikaliów.
Jest to związane z tzw. podstawą Tankmix. To zasada mówiąca o tym, że nawet znane i dobrze przebadane mieszaniny przy splocie niekorzystnych warunków (środowiskowych, klimatycznych i technicznych) mogą wywołać negatywne skutki (poparzenie roślin i oczywiście brak pożądanych efektów).
Jedna mieszanina zbiornikowa (składająca się z różnych środków ochrony roślin) to nie tylko korzyść ekonomiczna, ale także oszczędność czasu oraz zwiększenie zakresu zwalczanych chwastów, szkodników lub patogenów pojawiających się w uprawach. Toteż większe prawdopodobieństwo uzyskania wysokiego plonu i oczywiście stosowanie dobrych praktyk rolniczych.
Przy mieszaniu poszczególnych środków ochrony roślin trzeba zachować jednak umiar i przestrzegać podstawowych zasad. Środki powinny być zarejestrowane do stosowania w tej samej uprawie. Przewidziany przez producenta termin stosowania środków musi być zbieżny i warunki atmosferyczne muszą odpowiadać wymogom wszystkich mieszanych środków. Najlepiej łączyć preparaty od tego samego producenta. Ponadto, ciecz robocza zawierająca środek owadobójczy musi być przygotowana tuż przed zabiegiem - odstawienie jej na dłuższy czas prowadzi do rozwarstwiania się poszczególnych składników, a do tego nie można dopuścić. Warto sprawdzić, czy na powierzchni przygotowanej cieczy nie wytrąca się osad oraz, czy nie zabarwiła się ona w nietypowy sposób.
Po pierwsze woda, a właściwie zawartości w tej wodzie jonów wapnia, magnezu, żelaza, manganu, glinu związków azotu i innych ma zasadniczy wpływ na wytwarzanie się związków, które w roztworze w opryskiwaczu ograniczają lub wręcz uniemożliwiają wykonanie zabiegu.
Aby zabezpieczyć roztwór z tej strony, stosuje się kondycjonery wody. Przykładem jest tu Adiuvare Ph SMP Agro. Jeden z niewielu preparatów, które nie tylko obniżają pH wody, ale też powodują dezaktywowanie wyżej wymienionych jonów i związków, przez co dużo trudniej „zepsuć ciecz roboczą”.
Jeżeli planujemy zmieszać kilka związków (np. 1,2,3,4), ważne, aby trafiały one w odpowiedniej kolejności do zbiornika. Często zdarza się, że gdy zostaną dodane w kolejności 2,3,4,1 - roztwór będzie czysty, gdy jednak zmienimy kolejność na przykładowo: 1,3,4,2 w zbiorniku coś się podzieje.
Kolejność tworzenia mieszaniny zbiornikowej:
1. Kondycjoner wody
2. Mocznik
3. Siarczan Magnezu
4. Nawozy mikro lub makro sypkie
5. Nawozy mikro lub makro płynne
6. Pestycydy formulacji WS, WP, WG
7. Pestycydy formulacji SL, SC, CS
8. Pestycydy formulacji EC,EW, SE
9. Pestycydy formulacji OD
10. Adiuwanty
Od tej kolejności dopuszczalne jest odstępstwo w sytuacji, gdy nawóz borowy stosowany jest na końcu przed adiuwantami. Jednakże, aby uniknąć niespodzianek, zawsze należy daną mieszaninę rozpuścić na próbę w słoiku lub wiaderku w proporcjach odpowiadających temu co ma powstać w zbiorniku.
Fitotoksyczność to niekorzystny wpływ substancji chemicznych na uprawy. Aby do tego nie dopuścić podczas tworzenia mieszanin, musimy znać ich skład chemiczny tzn. jakie substancje aktywne zawierają lub w jakich są formulacjach. Oto kilka najważniejszych zasad:
-
Preparaty zawierające trineksapak etylu bądź CCC nie można mieszać z żadnymi herbicydami.
-
Niektóre insektycydy oparte o pyretroidy w formulacji EC mogą z herbicydami powodować fitotoksyczność w buraku.
-
Formulacja OD, wysokie dawki aminokwasów, mocznik, nawozy zawierające kwasy humusowe, adiuwanty olejowe w warunkach stresowych mogą niszczyć rośliny. W takich warunkach warto zastanowić się jak je bezpiecznie zastosować i czy w ogóle je stosować.
-
Preparaty zawierające morfoliny lub spiroksyaminę w połączeniu z trineksapakiem etylu i triazolami powodują żółknięcie i czerwienienie końcówek liści.
-
Nie mieszamy z niczym nawozów zawierających wapń.
-
Niektóre nawozy fosforowe (nie wszystkie) mogą reagować z nawozami cynkowymi
Jeśli chodzi o preparaty grzybobójcze, należy zawsze sprawdzać zgodność poszczególnych substancji, ponieważ część z nich również nie powinna być ze sobą mieszana. Warto sięgać po preparaty pochodzące od tego samego producenta, a w razie jakichkolwiek wątpliwości szukać sprawdzonych informacji oraz specjalnych tabel ilustrujących to, które środki mogą być ze sobą bezpiecznie mieszane.
Podczas przygotowywania mieszanin zbiornikowych warto zwrócić szczególną uwagę na interakcje między składnikami, które mogą osłabiać wzajemne działanie preparatów. Właściwe ich rozpoznanie i stosowanie się do poniższych zasad pozwoli uniknąć strat w skuteczności środków ochrony roślin.
-
Nawozy borowe mogą blokować działanie niektórych insektycydów np. Mavrika Vita 240 EW Adama.
-
Nawozy zawierające miedź osłabiają działanie herbicydów na miotłę zbożową.
-
Herbicyd Puma Uniwersal 069 EW Bayer w mieszankach powinien być stosowany w najwyższych dawkach, gdyż herbicydy szczególnie z grupy regulatorów osłabiają jej działanie. Axial 50 EC Syngenta podobnie.
-
Preparaty miedziowe, siarkowe, a nawet manganowe blokują działanie preparatów biologicznych.
-
Wielu ekspertów odradza mieszać środki owadobójcze z odżywkami lub nawozami, a także z preparatami chwastobójczymi - w szczególności z tymi na bazie fosforu.
Mieszaniny zawsze należy stosować zgodnie z zaleceniami producentów. Koncerny rolnicze często udostępniają podstawowe możliwości łączenia ze sobą preparatów. Przykładowo swoją tabelę mieszania środków udostępnia Intermag. Jest ona dostępna tutaj. Producent YARA poszedł o krok dalej i stworzył specjalną aplikację do mieszanin swoich nawozów - YaraPlus Tankmix.
W sytuacji, gdy nie mamy informacji dotyczących mieszania poszczególnych środków ochrony roślin, należy przeprowadzić test. Jest to próba mieszaniny na małej ilości substancji. W ten sposób przekonamy się, jak środki zareagują na połączenie.
Jak widać, mieszanie środków jest możliwe i z wielu przyczyn korzystne Jednak, aby dobrze dobrać preparaty do mieszania, trzeba mieć konkretną wiedzę (z którą w niewielkim stopniu zdołaliśmy się z Wami podzielić).
W kontekście mieszania środków grzybobójczych i owadobójczych istotne jest przestrzeganie przepisów prawnych oraz zasad dobrej praktyki ochrony roślin. Instytut Ochrony Roślin zaleca stosowanie mieszanin w ramach zintegrowanej ochrony roślin, co zwiększa efektywność zabiegów i zmniejsza ich negatywny wpływ na środowisko. Kluczowe jest przestrzeganie kolejności mieszania preparatów oraz znajomość ich składu chemicznego, aby uniknąć fitotoksyczności i innych niepożądanych reakcji. Rekomenduje się również korzystanie z tabel mieszania oraz przeprowadzanie testów, gdy wątpliwości dotyczą mieszalności wybranych substancji.
[Artykuł powstał przy współpracy z doradcami rolnymi, Jerzym Mleczko oraz Eduardem Guleac]