Zdrowy rozwój korzeni roślin to gwarancja dobrej jakości plonów, zarówno młodych roślin, jak i kilkuletnich, uprawianych w gruncie czy w kontenerach. Popularną chorobą roślin korzeniowych jest zgnilizna twardzikowa. Objawy jej na szczęście łatwo rozpoznać a na jej zwalczanie istnieje wiele sposobów na walkę z nimi. Jednak to biologiczne metody są coraz popularniejsze i właśnie biologiczne metody ochrony roślin dziś zbadamy.
Biologiczne metody ochrony roślin
Posługując się definicją, biologiczna metoda ochrony roślin to wykorzystanie różnych organizmów do zwalczania szkodników roślin. Organizmy te możemy podzielić na trzy grupy.
| PODZIAŁ ORGANIZMÓW | ||
|
GRUPA |
ORGANIZMY |
|
|
1. |
Drapieżniki |
drapieżne roztocza, pluskwiaki, chrząszcze i pryszczarki (muchówki) |
|
2. |
Parazytoidy |
pasożytnicze błonkówki i muchówki |
|
3. |
Mikroorganizmy |
nicienie, grzyby, bakterie i wirusy |
Obecnie na rynku dostępnych jest już mnóstwo środków ochrony roślin zawierających właśnie takie organizmy pożyteczne.
Preparaty biologiczne te ze względu na swoją żywą i delikatną zawartość są dostępne zazwyczaj na zamówienie (lub w ograniczonej ilości). Stosując preparaty z żywymi organizmami powinniśmy jednak pamiętać o ich szczególnym traktowaniu – są wrażliwe i delikatne.
Organizmy pożyteczne należy wprowadzać do uprawy we właściwym czasie. Im wcześniej zastosujemy je po zauważeniu szkodników w uprawie, tym mniejsze będzie prawdopodobieństwo zniszczeń, a jednocześnie skuteczność takich biopreparatów będzie większa. Niektóre organizmy pożyteczne można też stosować prewencyjnie.
| PREPARATY MIKROBIOLOGICZNE – WSKAZÓWKI |
|
należy kupować ze sprawdzonego źródła |
|
koniecznie należy postępować zgodnie z zaleceniami umieszczonymi na etykiecie nie tylko jeśli chodzi o stosowanie, ale też przechowywanie produktu |
|
warto poznać biologię organizmów pożytecznych oraz szkodników |
|
zadbać o dobre warunki rozwoju wrogów naturalnych |
Biologiczne metody ochrony a integrowana produkcja roślin
Integrowana produkcja roślin to połącznie postępu biotechnologicznego i biologicznego w uprawie roślin, nawożenia i ochrony roślin. Uszczegóławiając, to wykorzystanie w największym stopniu mechanizmów naturalnych, konwencjonalnych i biologicznych środków ochrony roślin, w celu zmniejszenia zużycia pestycydów a jednocześnie wyprodukowania plonu o wysokiej jakości handlowej i wolnego od substancji szkodliwych dla człowieka.
W produkcji integrowanej powinniśmy zapewnić jak najbardziej optymalne warunki roślinie zarówno do wzrostu jak i rozwoju.
Planując miejsca uprawy zwrócimy uwagę na stanowisko uprawy, na to czy jest ono odpowiedniego typu.
Stanowisko uprawy – zasady:
- klasa bonitacyjna powinna być wystarczająco wysoka, aby zapewnić roślinie odpowiednie warunku do rozwoju (wyższa dla roślin wymagających: buraki, rzepak, pszenica; niższa dla: żyto, seradela, ziemniaki itd.);
- zawartość metali ciężkich dla roślin warzywniczych;
- odpowiednia kwasowość gleby (we pH dla kapusty, niskie pH dla borówki amerykańskiej).;
- stanowisko powinno być wolne od chwastów;
- ważne jest również położenie pola względem potencjalnego żywiciela pośredniego głównego agrofaga;
- przedplon i następstwo uprawianych roślin - ze względów fitosanitarnych nie powinniśmy uprawiać tego samego gatunku roślin po sobie, ani szczególnie wrażliwych (np. rzepak po krzyżowych). Ponadto, przy doborze odmian należy wybrać te gatunki odporne na główny czynnik chorobotwórczy.
Ważną częścią integrowanej ochrony roślin jest zaprawianie nasion, mające zabezpieczyć roślinę w wczesnej fazie wzrostu rośliny przed chorobami zgorzelowymi.
Profilaktyka jest bardzo istotna w polu. Optymalne warunki wzrostu: prawidłowe zmianowanie, staranna uprawa, nawożenie, nawadnianie – wszystko to ma ogromne znaczenie w eliminowaniu ujemnych skutków wywoływanych przez agrofagi.
Rozwój techniczny, mechanizacja na polu to nie tylko uproszczenia w uprawie roli, ale też lepsze zwalczanie niektórych szkodników oraz zmniejszanie liczby żywotnych nasion chwastów.
Siew również ma znaczenie. Gdy wykonamy go prawidłowo, stosowanie środków chemicznych możemy ograniczyć do minimum. Wszystkie zabiegi na polu poprzedzające siew powinny być więc przeprowadzone starannie, z uwzględnieniem aktualnego stanu roli i we właściwym terminie. Należy również dobrać odpowiednią rozstawę rzędów i zagęszczenie roślin (chodzi o właściwe nasłonecznienie oraz ograniczenie wilgotności powietrza w łanie).
Działanie środków ochrony roślin zarówno na szkodniki, pasożyty, jak i rośliny uprawne, zależy nie tylko od składu gatunkowego patogenów i roślin, lecz także od fazy wzrostu roślin, warunków glebowych i klimatycznych. W związku z tym bezapelacyjnie powinniśmy wybierać środki tylko dopuszczone do stosowania dla danej rośliny uprawnej i przeznaczone do zwalczania określonego czynnika chorobotwórczego. Dla każdego rolnika oczywistym powinno być przestrzeganie zalecanych dawek i sposobu stosowania w etykiecie – instrukcji dołączonej do opakowania środka.
Ochrona korzeni roślin – biologiczne metody: Contans WG
Contans WG zawiera żywe organizmy – grzyb pasożytniczy Coniothyrium minitans. Ochrania korzenie i podstawy pędu przed groźną chorobą, jaką jest zgnilizna twardzikowa marchwi i innych roślin. Grzyb ten wyodrębniony z gleby działa selektywnie i stosowany doglebowo działa na sklerocję grzybów z rodzaju Sclerotinia, powodując ich rozpadanie się. Na powierzchni gleby tworzą się wówczas nowe, liczne skupienia zarodników, które w kontakcie ze sklerocjami powodują ich rozkład.
Contans WG stosujemy w celu przygotowania – oczyszczenia podłoża pod produkcję rozsady warzyw oraz uprawy roślin doniczkowych i na kwiat cięty.
Zabieg tym fungicydem należy przeprowadzić na 3 miesiące przed planowaną uprawą. Zalecane dawkowanie Contans WG: 4kg/ha. Po przeprowadzonym oprysku, podłoże lub ziemię warto wymieszać na głębokość około 20 cm.
Zgnilizna twardzikowa – objawy i zwalczanie
Zgnilizna twardzikowa – objawy
Pierwsze objawy zgnilizny twardzikowej (Sclerotinia sclerotiorum) to specyficzne, wodniste zmiany w podstawie łodygi. Część rośliny powyżej więdnie i niestety gnije. Następnie na zmianach wyrasta biała, puszysta grzybnia. W grzybni tworzą się duże, ciemne sklerocja. Możemy je łatwo zobaczyć gołym okiem — wyglądają jak… szczurze odchody. Co istotne, mogą występować na łodygach, ale również na liściach, owocach i strąkach.
Ta popularna choroba korzeni często prowadzi do przedwczesnego więdnięcia i obumarcia całej rośliny.
Zgnilizna twardzikowa – zwalczanie
W zwalczaniu patogenu efektywną metodą są chemiczne środki, których skuteczność determinuje dobór substancji aktywnej oraz termin zabiegu.
Patogen posiada również swoich naturalnych przeciwników, tj.: antagonistyczny grzyb Coniothyrum minitans oraz bakterie Pseudomonas chlororaphis, Bacillus amyloliquefaciens wytwarzające substancje lotne oraz antybiotyki ograniczające rozwój. Wspomniany wyżej preparat Contans WG może być przykładem takiej naturalnej broni na zgniliznę twardzikową.
Podsumowanie
Ochrona korzeni roślin – biologiczne metody to dobre rozwiązania w zwalczaniu szkodliwych agrofagów. Pozwalają na znaczną redukcję szkodliwych resztek substancji chemicznych na spożywanych w świeżej postaci owocach, zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska oraz zwiększenie konkurencyjności na rynku sprzedaży produktów rolniczych. Poza tym stosowanie pożytecznych organizmów to łatwiejsza organizacja pracy (brak karencji), zwiększenie plonów (brak szkodliwego wpływy na wzrost roślin i owocowanie) oraz pełna akceptacja konsumentów (certyfikacja – integrowana produkcja roślin).
Preparat Contans WG jest produktem zawierającym żywy pożyteczny organizm zwalczający choroby korzeniowe, takie jak zgnilizna twardzikowa marchwi. Korzenie roślin mogą być więc zdrowe bez użycia chemii.