Europejski Zielony Ład stawia przed rolnikami szereg wyzwań, w tym konieczność znacznej redukcji stosowania środków ochrony roślin oraz przejścia na rolnictwo ekologiczne. Realizacja tych celów wiąże się z wieloma trudnościami, które mogą negatywnie wpłynąć na polskie rolnictwo. Zmniejszenie zużycia środków ochrony roślin może prowadzić do obniżenia skuteczności zabiegów ochronnych, a także do wzrostu zagrożenia ze strony agrofagów, co w konsekwencji może skutkować spadkiem plonów. W tym kontekście, kluczową rolę odgrywają adiuwanty, które poprawiają efektywność ochrony roślin. Dzięki nim możliwe jest zmniejszenie dawek stosowanych środków ochrony roślin, co jednocześnie przyczynia się do minimalizacji ich negatywnego wpływu na środowisko.
|
Spis treści: |
Przypomnijmy, że Zielony Ład koncentruje się na rolnictwie zrównoważonym, które jest bardziej przyjazne dla środowiska.
Główne założenia polityki Zielonego Ładu:
-
zmniejszenie stosowania pestycydów - celem jest ograniczenie ich wpływu na zdrowie ludzi oraz środowisko, co wiąże się z koniecznością poszukiwania alternatywnych metod ochrony roślin.
-
ograniczenie stosowania nawozów - w celu zredukowania zanieczyszczenia gleby i wód oraz poprawy jakości ekosystemów.
-
zwiększenie powierzchni użytków rolnych przeznaczonych na produkcję ekologiczną - promowanie bardziej zrównoważonych metod upraw, które chronią bioróżnorodność i ekosystemy.
-
ochrona bioróżnorodności - poprzez tworzenie stref buforowych, korytarzy ekologicznych oraz innych działań na rzecz zachowania różnorodności biologicznej w krajobrazie rolniczym.
Celowo nie podaliśmy założeń procentowych, ponieważ, z powodu częstych protestów ze strony najbardziej zainteresowanych, cele liczbowe są dynamiczne i mogą ulegać zmianom. Niedawno pojawił się nawet pomysł, aby „zmienić” Zielony Ład na Czysty Ład Przemysłowy, co również budzi liczne kontrowersje i wywołuje dyskusje i to nie tylko wśród rolników.
Adiuwanty to substancje wspomagające działanie herbicydów, fungicydów czy insektycydów. Ich zadaniem jest zwiększenie skuteczności ochrony roślin poprzez poprawę rozpuszczalności substancji czynnych, wspieranie ich przyczepności do liści i gleby oraz ułatwienie ich wnikania w tkanki roślinne. Adiuwanty zapobiegają także stratom spowodowanym przez wiatr, deszcz czy parowanie, co pozwala na bardziej precyzyjne działanie środków ochrony. Dzięki ich zastosowaniu możliwe jest ograniczenie ilości używanych ŚOR, nie tracąc na efektywności zabiegów. To oszczędność zarówno ekonomiczna, jak i ekologiczna, co doskonale wpisuje się w założenia Europejskiego Zielonego Ładu.
Najważniejszą zaletą adiuwantów jest ich wpływ na ograniczenie strat substancji czynnych. Dzięki lepszej przyczepności i zwilżeniu roślin adiuwanty zapobiegają spływaniu preparatów z liści oraz zbyt szybkiemu parowaniu wody z roztworu ochronnego. Efektem jest większa skuteczność zabiegów, mniejsze dawki chemikaliów i niższe ryzyko skażenia gleby czy wód gruntowych. To sprawia, że adiuwanty nie tylko poprawiają efektywność ochrony roślin, ale także wspierają realizację założeń Europejskiego Zielonego Ładu, a tym samym wspierają ochronę środowiska.
Rolnictwo zrównoważone wymaga nowych rozwiązań w ochronie roślin, a adiuwanty stanowią odpowiedź na wyzwania związane z malejącą liczbą dostępnych substancji czynnych oraz zaostrzonymi regulacjami prawnymi. W trudnych warunkach atmosferycznych (susza, niska temperatura), dodatek adiuwantów pozwala zwiększyć skuteczność zabiegów ochronnych i lepiej zwalczyć różne agrofagi. Dodatkowo, ich stosowanie zmniejsza ryzyko uszkodzeń roślin, takich jak fitotoksyczność, oraz pozwala na lepsze wykorzystanie potencjału plonotwórczego upraw.
Jedną z najczęściej stosowanych grup adiuwantów są surfaktanty, czyli środki powierzchniowo czynne lub zwilżacze. Dzięki swoim właściwościom hydrofilowo-lipofilowym, surfaktanty obniżają napięcie powierzchniowe cieczy, co zwiększa przyczepność kropel do roślin i gleby. Ułatwiają one również wnikanie substancji czynnych do tkanek roślinnych, a co za tym idzie pozwalają na skuteczniejsze zwalczanie agrofagów nawet przy niższych dawkach preparatów. To innowacyjne rozwiązanie w rolnictwie zwiększa efektywność ochrony roślin, szczególnie w niesprzyjających warunkach atmosferycznych.
Zielony Ład, mimo swoich korzyści środowiskowych i długoterminowych perspektyw dla sektora rolnictwa, budzi również obawy. Wysokie koszty adaptacji, możliwa utrata konkurencyjności wobec producentów spoza UE oraz potencjalne zmniejszenie plonów to główne punkty krytyki. Dyskusje dotyczą także presji na rolników, którzy muszą pogodzić oczekiwania środowiskowe z ekonomiczną opłacalnością produkcji.
W obliczu zaostrzeń legislacyjnych, malejącej liczby dostępnych substancji czynnych i zmian klimatycznych, adiuwanty odgrywają kluczową rolę w zrównoważonym rolnictwie. Pomagają one ograniczyć stosowanie chemikaliów, poprawiają efektywność ochrony roślin i wspierają ochronę środowiska. Dzięki adiuwantom rolnicy mogą realizować założenia Zielonego Ładu, osiągając wysokie plony przy jednoczesnej dbałości o zdrowie swoich upraw.